20 oktober: Wereld Osteoporose Dag

Op 20 oktober 1996 is de eerste Wereld Osteoporose Dag in het leven geroepen. Het doel? Bewustwording creëren over deze onzichtbare, meestal onvoelbare ziekte, die helaas een grote impact kan hebben in het leven van mensen. Sindsdien wordt deze dag elk jaar op 20 oktober gehouden door de International Osteoporosis Foundation (IOF).

Wat is osteoporose?

Osteoporose heet in de volksmond ‘botontkalking‘. Onze botten worden voortdurend afgebroken en weer opgebouwd. Door allerlei factoren kan op den duur de afbraak sneller gaan dan de opbouw. Dan worden de botten steeds brozer en breekbaarder. Osteoporose komt doorgaans pas aan het licht wanneer er een bot breekt: een fractuur. Helaas is het dan vaak al te laat en moet er een stuk(je) mobiliteit en zelfstandigheid worden ingeleverd. Het is dus van belang dat osteoporose wordt ontdekt en behandeld vóórdat het te laat is en er een bot breekt!

Bent u benieuwd naar uw risico op osteoporose?

Vul dan de onderstaande zelftest osteoporose in.

Bent u 60 jaar of ouder?
- Ja
- Nee
Heeft u een bot gebroken sinds u 50 jaar bent geworden?
- Ja
- Nee
- Ik ben nog geen 50 jaar
Heeft u ondergewicht?
- Ja
- Nee
Ondergewicht betekent: een BMI lager dan 19,0. Uw BMI berekent u als volgt: (gewicht in kilogrammen) / (lichaamslengte in meters)²
Bent u na uw 40e levensjaar meer dan 4 cm gekrompen (lichaamslengte)?
- Ja
- Nee
- Weet ik niet
- Ik ben nog geen 40 jaar
Heeft een van uw ouders een gebroken heup gehad?
- Ja
- Nee
Heeft u een van de volgende aandoeningen? Reumatoïde artritis, aandoening aan darmkanaal, prostaatkanker, borstkanker, diabetes, chronische nierziekte, schildklierproblemen, longziekte, laag testosteron, vervroegde menopauze, immobiliteit, HIV
- Ja
- Nee
Bent u langdurig (meer dan 3 maanden) behandeld (geweest) met een van de volgende medicamenten? Corticosteroïden, aromataseremmers, androgeendeprivatietherapie, PPAR-gamma agonisten, protonpompremmers, immuunsuppressiva, schildkliermedicatie, steroïden voor laag testosteron of oestrogeen, antidepressiva, antipsychotica, antiepileptica
- Ja
- Nee
Drinkt u veel alcohol (meer dan 3 glazen per dag) en/of rookt u?
- Ja
- Nee
E-mailadres (alleen invullen als u een kopie van de ingevulde test wilt verzenden naar uw e-mailadres)
E-mailadres invoeren E-mailadres bevestigen

Uitslag

Heeft u in de test één of meer keren ‘ja’ als antwoord gegeven? Dan is het verstandig om met uw arts uw botgezondheid te bespreken. Eventueel kan uw arts uw botdichtheid laten meten.

Vooral als u bij de eerste drie vragen al twee of meer keren ‘ja’ heeft geantwoord, is er sprake van een sterk verhoogd risico op osteoporose.

Hieronder volgt een toelichting per vraag over de relatie tot het risico op osteoporose.

Vraag 1: Het risico op osteoporose neemt toe met uw leeftijd. Ook als u verder geen andere risicofactoren heeft. Bij vrouwen speelt dit vanaf 60 jaar, bij mannen vanaf 70 jaar.

Vraag 2: Als u door een ‘gewone’ val reeds een bot gebroken heeft, dan zou dit kunnen wijzen op osteoporose. Eén gebroken bot is een grote risicofactor op een nieuwe fractuur, vooral in de eerstvolgende twee jaren.

Vraag 3: Ondergewicht kan leiden tot lagere oestrogeenlevels bij vrouwen, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van osteoporose. Ook is het algemeen zo dat kwetsbare mensen een hoger risico op fracturen hebben.

Vraag 4: Wanneer u als volwassene meer dan 4 cm in lengte gekrompen bent, dan wijst dit vaak op fracturen in uw ruggenwervel. Niet alle fracturen in de ruggenwervels zijn pijnlijk, waardoor men soms niet eens weet dat dit het geval is.

Vraag 5: Als uw ouders een gebroken heup hebben gehad, zou het zo kunnen zijn dat u een hoger risico heeft om osteoporose te ontwikkelen. Als uw ouders een kromme rug hadden of als er een sterke familiegeschiedenis is met osteoporose, dan kan dit een indicatie zijn dat u hier ook een groter risico op loopt.

Vraag 6: Sommige aandoeningen zijn gerelateerd aan een hoger risico op osteoporose en botbreuken. Dit wordt ‘secundaire osteoporose‘ genoemd. Sommige aandoeningen kunnen ook het risico op vallen vergroten, wat weer tot botbreuken kan leiden.

Vraag 7: Het langdurig gebruiken van bepaalde medicamenten kan botverlies veroorzaken, wat een grotere kans op fracturen geeft. Sommige behandelingen kunnen ook het risico op vallen vergroten, wat tot gebroken botten kan leiden.

Vraag 8: Het drinken van teveel alcohol heeft een negatieve invloed op de botgezondheid en kan ook de kans vergroten dat u vaker valt. Dit vergroot het risico op fracturen. Roken heeft ook een negatieve invloed op de botgezondheid. Ook als u in het verleden langdurig gerookt heeft en inmiddels gestopt bent, is het goed om zich hiervan bewust te zijn.